Προτού ακόμα ξεκινήσει…
Τρίτη τάξη Δημοτικού. Στο μάθημα, αν θυμάμαι καλά, των Ελληνικών. Χτυπάει η πόρτα και μας διακόπτει ένας κύριος με μακριά μαλλιά και κόκκινη φανέλα. Ναι, ο Παναγιώτης. Θα ξεκινήσει, λέει, Χορευτικό Εργαστήρι και τα μαθήματα θα γίνονται σε μια μικρή αίθουσα στην εκκλησία των Αγίων Ομολογητών. Παίρνω τη σχετική ανακοίνωση και τη δίνω στους γονείς μου.
Η πρώτη μέρα…
Φεβρουάριος του 1999. Δεν θυμάμαι αν ήταν Τετάρτη ή Παρασκευή. Πηγαίνω στην εκκλησία και κατεβαίνω μαζί με τον μπαμπά να δούμε τι ήταν αυτό που ξεκινούσε. Θυμάμαι, ανοίγοντας την άσπρη παλιά πόρτα, δίπλα από το γραφείο του αγαπημένου Πατέρα Λουκά, να ακούω φωνές και γέλια. Ήταν τα αγόρια, που, πιασμένα από τους ώμους, προσπαθούσαν να μάθουν «Λουλουβίκο» (ή… Λουλουδίκο, όπως τον έλεγα για κανένα χρόνο). Μαζί τους κι ένα μικρό κορίτσι, κάπου 6 χρόνων (το πιο μικρό παιδί), που προσπαθούσε, έξω απ’ τον κύκλο, να χορέψει στα γόνατα, γελώντας δυνατά. Όμως κάθε τόσο βρισκόταν στο πάτωμα. Η Ιωσηφίνα…
Σαν παιδί… Σαν έφηβη…
Κάπως έτσι ξεκίνησα κι εγώ. Μετά από το όμορφο δέσιμο που ένιωσα από την πρώτη κιόλας μέρα, δεν μπορούσα να μην πάω ξανά. Έτσι πήγα και την επόμενη βδομάδα. Δάσκαλοι ο Παναγιώτης, η Χριστιάνα και η Μαρία. Απίστευτοι και οι τρεις! Αβίαστα και όμορφα να μεταδίδουν τόσα για την παράδοση, που ένα παιδί δεν μπορούσε παρά να την αγαπήσει. Με παιχνίδια, τραγούδια και χορούς, να σε ταξιδεύουν σε χρόνους παλιούς.
Δεν ήταν μόνο τα παιχνίδια ή τα τραγούδια, αλλά και οι άνθρωποι. Η παρέα που, όσο περνούσαν τα χρόνια, γινόταν η δεύτερη οικογένεια. Δεν ήταν η μία μέρα της βδομάδας μόνο. Ήταν και τα Σαββατοκύριακα, σε εκδρομές στα βουνά, για να παίξουμε παιχνίδια, να τραγουδήσουμε και, φυσικά, να χορέψουμε. Ήμασταν παιδιά που μεγαλώναμε με τα ίδια βιώματα, σαν τα παιδιά που μεγαλώνουν στο ίδιο σπίτι. Είχε γίνει για εμάς τρόπος ζωής και όχι ένα απλό μάθημα χορού. Κάπως έτσι ανακαλύψαμε και το κοινό μας ενδιαφέρον για τον χορό και τη μουσική.
Στην εφηβεία πια, τρίτη Γυμνασίου, έρχεται και το πρώτο μας ταξίδι στην Ουγγαρία. Μετά, η Γαλλία. Οι στιγμές πολλαπλασιάζονται και το δέσιμο και η αγάπη μεγαλώνουν. Και φτάνουμε στο ταξίδι στο Μεξικό, με έναν απρόσμενο συνοδό σ’ αυτό: την ατυχία! Σε μία μόνο βδομάδα που πήγαμε εκεί, τα ζήσαμε όλα. Φαγητό δεν είχαμε να φάμε. Όλοι μας, αφού περάσαμε από το στάδιο της γαστρίτιδας, καταλήξαμε να τρώμε chicken nugets σε φαστφουντάδικα. Κι ενώ νομίζαμε πως είχαμε επιτέλους βρει τι να τρώμε, μαθαίνουμε ότι η χώρα κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω… της γρίπης των πτηνών! Όλες οι παραστάσεις ακυρώνονται ‒ εκτός από μία, που ήταν σε εξωτερικό χώρο. Καταστήματα και τα πάντα κλειστά κι εμείς να κυκλοφορούμε με τις μάσκες. Οι δικοί μας στην Κύπρο σε πανικό, να νομίζουν ότι ήμασταν αποκλεισμένοι. Εμείς, όμως, περνούσαμε τέλεια, έχοντας συμφιλιωθεί με την ατυχία μας, που βέβαια συνεχιζόταν. Αποφασίζουμε να πάμε για βαρκάδα σε έναν ποταμό (ή λίμνη, δεν θυμάμαι…). Αλλά, μόλις ξεκινάμε, να σου από πίσω μας ένα σκάφος του Λιμενικού να μας καλεί να σταματήσουμε και να μας τραβάει έξω.
Ε, και πάνω που πιστεύαμε ότι τα είχαμε ζήσει όλα κι ετοιμαζόμασταν να φύγουμε, ξυπνάει κι ο (Μεξικανός) Εγκέλαδος: ΣΕΙΣΜΟΣ!! Το κτίριο να κουνιέται και να γίνεται σωστός πανικός στο ξενοδοχείο… Τελικά, εμπειρίες ζωής. Άπειρες στιγμές. Άπειρα συναισθήματα… Ακολουθούν κι άλλα ταξίδια: Ισπανία, Πορτογαλία, Σουηδία…
Στην τρίτη Λυκείου πέρασα μια δύσκολη φάση απογοήτευσης και λύπης: έχανα την παρέα μου και τους φίλους μου, καθώς όλοι έφευγαν από την Κύπρο, για να πάνε για σπουδές. Οι περισσότεροι θα πήγαιναν στην Αθήνα. Εγώ όμως, λόγω του Εργαστηρίου, είχα επιλέξει να μείνω στην Κύπρο. Φοβόμουν ότι, αν έφευγα, δεν θα έβρισκα αυτό που είχα βρει εδώ. Θα πήγαινα πια στην ομάδα των ενηλίκων. Όμως κι εκεί δυσκολεύτηκα, καθώς μού ήταν κάπως παράξενο να χορεύω με άλλους και όχι με τους δικούς μου ανθρώπους. Πήρε αρκετό καιρό η προσαρμογή…
Από τότε ξεκίνησα να διδάσκω στις πιο μικρές ομάδες. Μεγάλη τιμή και χαρά να μου δίνεται η ευκαιρία να μεταδώσω όλη αυτή την αγάπη σε άλλες παρέες, σε άλλα παιδιά. Να βοηθήσω με τον τρόπο μου να το αγαπήσουν, να δημιουργήσουν και να νιώσουν ό,τι ένιωσα και έζησα κι εγώ ως παιδί και ως έφηβη.
Σήμερα…
Και ερχόμαστε στο σήμερα. Είκοσι χρόνια μετά. Δουλεύω στο Εργαστήρι, υπεύθυνη για τον χώρο, το όμορφο Αρχοντικό, για τους εθελοντές και τις δραστηριότητές τους, δασκάλα στην εφηβική ομάδα. Δεν θα ’λεγα πως είμαι δασκάλα, καθώς η σχέση μας είναι περισσότερο φιλική. Χαίρομαι και απολαμβάνω τις ατάκες και τα γέλια στο μάθημα, αλλά και τις εφηβικές ανησυχίες που μου εμπιστεύονται.
Παράλληλα, γίνομαι άλλοτε η Ευθαλία και άλλοτε η πριγκίπισσα του Παραμυθιού (έτσι με φωνάζουν τα παιδιά), στα Εκπαιδευτικά προγράμματα του Εργαστηρίου. Η Ευθαλία, ιδιαίτερα, είναι μια μεγάλη ευθύνη για μένα, από τη στιγμή κιόλας που φοράω το κυπριακό «ρουτζέτι» και τα παιδιά χτυπούν την πόρτα του Αρχοντικού. Η Μαρία-Ευθαλία θα έλεγα ότι είναι ο σύνδεσμος ανάμεσα στους ανθρώπους που ζούσαν άλλοτε στο σπίτι και στα νέα παιδιά που το επισκέπτονται σήμερα. Κάθε φορά, σαν να είναι η πρώτη… Να διαβάσω το κείμενο, να μάθω τον ρόλο, να ετοιμάσω τον χώρο. Και το πιο σημαντικό: να μεταδώσω σωστά στα παιδιά αυτό που θα ήθελε και η πραγματική Ευθαλία. Να αγαπήσουν τον χώρο, τη γειτονιά και την τότε εποχή.
Περήφανη και ικανοποιημένη όταν φεύγουν και μου φωνάζουν με μια αγκαλιά «Ευχαριστούμε, Ευθαλία». Κι ενώ στην αρχή προσπαθούν να μάθουν το πραγματικό μου όνομα, μετά το ξεχνούν και μου λένε: «Ευθαλία, επεράσαμεν τέλεια. Ένεν ανάγκη να μας πεις το όνομά σου».
Όλα αυτά και άλλα τόσα (μπορώ να γράψω βιβλίο ολόκληρο), για τις υπευθυνότητές μου αλλά και τις στιγμές. Όμως δεν γίνεται να μείνω σε αυτά. Γιατί υπάρχουν και πιο σημαντικά, αυτά τα πιο βαθιά. Που δεν έχουν ορισμό. Έχουν όμως συναίσθημα. Οι φιλίες και οι άνθρωποι. Που μέχρι σήμερα, εδώ και είκοσι χρόνια, είμαστε μαζί, σε όλα. Στα όμορφα και στα άσχημα. Γιατί οι φίλες μου και οι άνθρωποί μου είναι όλοι άτομα του Εργαστηρίου. Άτομα που είμαι μαζί τους μέρα και νύχτα. Σε ταξίδια και εκδρομές. Σε χαρές και λύπες. Άτομα που ίσως δεν είναι πια εδώ, λόγω σπουδών ή δουλειάς, όμως ξέρω πως βρίσκονται δίπλα μου όποτε τους χρειαστώ! Με αυτά τα άτομα δημιουργούμε, εκφραζόμαστε και μιλούμε μέσα από τη μουσική, τον χορό και τις δικές μας στιγμές. Σχέσεις και θησαυροί ζωής. Που δεν μπορείς να τις φυλάξεις και να τις κλείσεις σε ένα κουτί. Αλλά τις κρατάς σε κάθε βήμα μαζί σου…